برآورد مقدار ذخیرة کربن در زی‌تودۀ کاربری‌های جنگل‌های زاگرس شمالی

اکوسیستم‌های وسیع نظیر جنگل‌ها با حجم زیادی از زی‌توده، تأثیر مهمی در ترسیب‌ کربن و کاهش انتشار CO2 دارند. پژوهش حاضر با هدف برآورد مقادیر وزنی ذخیرة کربن در چهار کاربری (بکر، حفاظتی، بهره‌برداری و باغی) در جنگل‌های زاگرس شمالی، در استان آذربایجان غربی انجام گرفت. در هر کاربری در داخل واحدهای همسان، 30 قطعه نمونه برای اندازه‌گیری‌ها و نمونه‌برداری‌های مورد نظر مشخص شد و در داخل قطعات نمونه برخی از مشخصات کمّی درخت مانند قطر برابرسینه تمامی درختان قطعه نمونه از طبقة قطری 10 سانتی‌متر و بالاتر اندازه‌گیری شد. ارتفاع کل (H) قطورترین درخت قطعه نمونه و نزدیک‌ترین درخت به مرکز قطعه نمونه و دو قطر عمود بر همِ تاج نزدیک‌ترین و قطورترین درخت در هر قطعه نمونه اندازه‌گیری شد و نمونه‌برداری لاشبرگ براساس روش نمونه‌برداری مستقیم در قطعه نمونه‌هایی به ابعاد 5/0×5/0 متر در چهار گوشه و مرکز قطعه نمونه اصلی انجام گرفت. نتایج آزمایش‌ها و داده‌های میدانی نشان داد مقدار زی‌تودة کل به‌ترتیب در کاربری‌های بکر، حفاظتی، بهره‌برداری و باغی 12/450، 95/54، 85/12 و 38/5 تن در هکتار است و مقدار کربن ذخیره‌شده در کاربری بکر 15/258 تن در هکتار، در کاربری حفاظتی 52/35 تن در هکتار، در کاربری بهره‌برداری 49/9 تن در هکتار و در کاربری باغی 48/3 تن در هکتار است. همچنین نتایج آزمون دانکن نشان داد که مقدار زی‌توده و ذخیرة کربن کاربری‌های مورد بررسی از اختلاف آماری معنی‌داری برخوردار است.